Оқи отырыңыз
Жетісу өлкесі ауылшаруашылығын өркендетуге өте қолайлы. Әсіресе, сапалы ет өнімдерін дайындап, шетел асырып экспорттауға мүмкіндік көп. Ол үшін еңбектің ебін таба білетін ерекше қабілет, күні-түні талмай қызмет ететін күш-жігер және төрт түлікті өсіруге деген ықылас болса жеткілікті. Егер осы қасиеттер әрбір жетісулық тұрғынның бойында тоғысса, онда Алматы облысы 100 миллион адамды емін-еркін етпен қамтамасыз ете алады. Осы аптада облыс әкімі Амандық БАТАЛОВ киелі Күреңбелге келіп, дала төсінде тер төгіп жүрген жұмысшылармен кездесті. Сапар барысында облыс басшысы агроөнімдер өндіруді арттыру бойынша Елбасы берген тапсырмаларды еске салып, жиын-терін, мал бордақылау, шабындық жұмыстары кезінде кездесетін кедергілердің түйінін шешті.
Қазіргі таңда әлемде артықшылығы көп автоматты техника бұйымдарына емес, күнделікті азық-түлік пен сапалы ет өнімдеріне сұраныс артып келеді. Осы ретте әлем назарының Қазақстанға ауғаны жасырын емес. Себебі, біздің елде таза ауылшаруашылығы өнімдерін дайындауға барлық мүмкіншіліктер жасалып жатыр. Мемлекеттен де үлкен қолдауға ие. Осы арқылы біз болашақта таусылатын мұнайға тәуелділіктен арылып, азық-түлік бойынша тұрақты бренд қалыптастыруымыз тиіс. Сол игі істің алғашқы қадамдары аудан-аудандарда қолға алынып отыр.
Жуырда Алматы – Өскемен күре жолының бойында «Шадиев» шаруа қожалығы жұмысын бастаған болатын. Ет өнімдерін экспорттауға бағытталған қожалықта бүгінде 2100 бас бұқа бар. Асыл тұқымды малды күтіп-баптау үшін 18 адам жұмысқа тартылған. Амандық Ғаббасұлы шаруашылықтағы бордақыланған ірі қараларды аралап көріп, мал азығының жай-күйімен танысты.
– Қазір әлемде аграрлық салаға сұраныс артты. Біздің өнімдер ең таза әрі ең сапалы болып саналады. Сондықтан да Елбасы ауылшаруашылығын дамытуға ерекше ден қойып отыр. Мәселен, Иран мемлекетін алайық. Олар бұрын Оңтүстік және Солтүстік Америкада бордақыланған мал өнімдерін тасымалдайтын. Қазір мүлде олай емес. Ирандықтар Қазақстанда өсірілген төрт түлікке қызығушылық танытып отыр. Ол елдегі тұрғындар саны 80 миллионды құрайды. Біздің елде ет экпорттауға барлық жағдай жасалған, – деді облыс әкімі.
Шаруа қожалығын Фазыл Шадиев басқарады. Ол Қазақ ауылшаруашылығы институтында алған кәсіби білімін өзінің мал бордақылау алаңында кәдеге асырып жатыр. Алдағы уақытта мал басын 5000-ға жеткізуді жоспарлап отыр. Өйткені, ашылғанына аз уақыт өтсе де етке сұраныс еселеп артып кеткен. Бүгінде қожалық әйгілі «Беккер» компаниясымен қоян-қолтық жұмыс істейді. Шаруашылық болашақта ет өңдейтін құрылғылар орнатып, сүт өнімдерін шығаруды да көздейді. Шаруа қожалығы басшысының орынбасары Махмұт Шадиевтің айтуынша, көршілес Өзбекстанға ет экспорттау жуырда басталады. Шағын шаруашылық әлемдік биорганикалық әдістерді де кеңінен пайдаланады. Бүгіннің өзінде жұмысшылар Калифорнияның жауынқұртын әкеліп, тыңайтқыш ретінде қолданып көрмек. Нәтижесінде 400 гектар жайылым жердің құнары артып, мал азығының сапасы жақсарады.
Облыс басшысы «Қызылшоқы» ЖШС-на бас сұқты. Серіктестіктің басшысы Ибен Машарбетов егін және мал шаруашылығын өркендету жолында шешімін таппаған түйткілді мәселелерді атады. Жиырма жылдан бері ауылшаруашылығын өркендетіп келе жатқан ұжымға жер жетпей жатыр. Егер жер көлемін ұлғайтса, серіктестік тағы да қыруар істің бетін қайырмақ. Амандық Ғаббасұлы еліміздің аграрлық секторына серпіліс берген мұндай ұжымға тек қолдау көрсету керектігін атап өтті. Сонымен қатар, егін егіп, төрт түлік өргізген ұжым орылған бидайды диірменге өткізер кезде көп кедергіге жолығатындықтарын жайып салды. «Біз көктемде ғана осы серіктестігіміз үшін мемлекетке 1 миллион 238 мың теңге салық төледік. Алайда еңбегімізді жандандырайық десек, қолбайлауларға жолығамыз. Диірменнің өзі бидайды ұзақ уақыт ұстайды. Өзімізге тиесілі жер көлемі аздық етеді. Енді жерімізді ұлғайтайық десек, жақын маңдағы участоктардың бәрі бос емес», – дейді Ибен Машарбетов.
Облыс әкімі жайқалған бидай алқабын аралап көріп, механизаторлармен тілдесті. Аталған шаруа қожалығында 23 адам еңбек етеді. Дала төсінде қысқы аязға да, жазғы ми қайнатқан ыстыққа да қарамай тер төгіп жүрген жұмысшыларға Амандық Ғаббасұлы алғыс айтты. «Жан-жағымызға қарайықшы. Бабадан қалған киелі жеріміздің шетіне көз жетпейді, – деді облыс әкімі жұмысшылармен кездесуде. – Осы жердің қадірін еңбекті серік еткен сіздер жақсы білесіздер. Ақтөбеде болған оқиғаны ойлап көріңіздерші. Ақылға сыя ма? Бізге ондай қантөгіс емес, адал еңбекті ту еткен осындай тыныштық керек».
Арқарлы шатқалының қойнауында Бейбіт Кенжебеков басқаратын шаруа қожалығы бар. Мұнда негізгі бағыт – мал шаруашылығы. Амандық Баталов шабындық қызу жүріп жатқан алқапқа дөп түсіп, қысқы мал азығының нарықтағы бағасын, өнімділігін сұрады. Облыс басшысы өз өмірінен жарқын мысалдар келтіріп, оқушы кезіндегі шабындық жұмыстарын еске түсірді. Амандық Ғаббасұлы жазғы демалысын жүк көліктеріне шөп тиеумен өткізген. Әкесі жастайынан баласына ауыр еңбектің дәмін татқызып, мектеп қабырғасынан іскер етіп өсіріпті. Сол кезді қайыра есіне алған облыс басшысы қолына айыр ұстап, салмағы 30 келілік бір бума шөпті басынан асыра алысқа лақтырды. Осылайша шабындықтағы жұмысшыларға жігер берген Амандық Ғаббасұлы төскейдегі қызу еңбекті жоғары бағалап, Арқарлыдан Сарыөзек кентіне жол тартты.
Сарыөзекте «Ақ бұлақ» ет өңдеу комбинатының жанынан құрылған «Ақбасов Б. И» жеке кәсіпкерлігі жұмыс істейді. Компанияның шұжықтар өндіріп жатқанына әлі бір жыл толған жоқ. Алайда ет комбинатының өнімдері тез танымалдылыққа ие болып, сапалы шұжықтар республикаға тарап кетті. Мұнда небәрі сегіз сағатта 25-30 ірі қара немесе жылқы сойылады. Бір ауысымда 600 келіге дейін шұжық дайындайды. Сонымен қатар, комбинатта ішек-қарын тазарту, бас-сирақ үйіту цехтары бар. Айналдырған жарты жылдың ішінде комбинатта 700-ге жуық сиыр, 1300-ден астам ұсақ мал сойылып үлгерді. Облыс әкімі аталған жеке кәсіпкерліктің жұмысымен танысып, келешектегі мақсаттарын сұрады. Облыстағы ет өңдейтін ірі комбинат болашақта мал бордақылау алаңын ашып, жемшөп дайындайтын орталық құрмақшы. Әрі мал сүйегін өңдейтін цехты ашуды ойластырып қойған. Облыс басшысы комбинаттың жұмысына оң баға беріп, келешектегі жобаларына сәттілік тіледі.
Қуаныш ТҰНҒАТАР
Кербұлақ ауданы.
