Оқи отырыңыз
Алуаға ақ тілек
Мен үшін «Алуа» деген ат – ерекше.
Тұңғыш кітабым «Алуа» аталған соң ба, Өлең әлемінде өзім де Алуа-жырға айналып кеткендеймін.
Бір кездері:
Жүректі кернер жырларым менің – алуа,
Бұлақтай тұнық сырларым менің – алуа, – деп жырлап, әдебиет әлеміне имене аяқ басқанымда жетісулық қаламгер ағаларым, алдыңғы буын өкілдері менің шығармашылығыма үлкен қолдау білдірген болатын.
Қазақтың ардақты ақыны, халықаралық «Алаш» әдеби сыйлығының иегері Зайда Елғондинова «Қазақ әдебиеті» газетіне «Алуа» жинағым туралы ерекше ықыласпен «Жалғыз қалсам өлеңмен сырласамын» атты көлемді мақаласын философ Шиллердің «Ақын – нағыз адам» деген сөзімен бастап, жырларыма терең талдау жасап, ақ батасын берген еді. Бұл күнде әр жырыма өз пікірін айтып, жол сілтеп отыратын ізгі ниетті жан «рухани-анама» айналды.
Ал, сенім үдесінен қаншалықты шыға алғанымды көзі қарақты оқырман болашақта бағасын бере жатар.
Арман деген таусылмайды ғой... Алуа атты қызым болса деп армандайтынмын. Қатты армандайтынмын!..
Мамыр айында туған жерім Жаркентте өткен қасиетті Орбұлақ шайқасының 375 жылдығына орай өткен облыстық жыр бәйгесінде дарынды оқушылардың ішінде озық шыққан Алуа Асқар атты талантты ақын қыздың өнеріне тәнті болдым. Алуа дара шығып, жүлделі 1-орынды иеленді.
Содан бері біраз уақыт өтіп кетіпті.
...Бір күні, неге екенін, кішкентай ақын Алуа қыз ойымнан кетпей қойды. Дереу Жаркенттегі белгілі ақын, жазушы Исламғали Үркімбайұлы ағама хабарласып, Алуаны көргім келетінін, өлеңдерін оқып, шығармашылығына титтей болса да қолдау жасап, болашақ ақындық жолына ықпал етіп, көмегімді бергім келетінін айттым. Ағам қуанып кетті. Балаша қуанды. «Бұлақ көрсең, көзін аш» дегендей, алғашқы қадамына батасын беріп, былтыр 14 жасар Алуаның «Жауқазын жырым – жан сырым» деген тырнақалды жинағын шығарып берген де осы Исламғали аға екен.
Не деген даналық! Не деген көрегенділік десеңізші?!
Әдеби ортадан шалғайда жүрсе де алтын қазық – ауылдағы дарынды балаларды, оның ішінде қолына қалам ұстаған талантты жастарды танып, олардың қадамдарына сәттілік тілеп, барынша қолдау көрсетуі – үлкен жүректілік.
Сонымен, шілденің басы Жетісудың төрі Талдықорғандағы әдемі кездесу – Алуадай дарынды оқушымен жақын танысудан басталғанын жақсылыққа баладым.
Бізді табыстырған менің «арманыммен» қатар кішкентай ғана ақын қыздың жырлары еді. Алуа қызымыз Жаркенттен Талдықорғанға алып-ұшып келгенде, шын қуандым. Құшағыма алып тұрып, ерекше толқыныспен бірден «маған қыз боласың ба?» деген сұрағыма жымиып «иә!» деп жауап қатқанда, ақындық жүрегім һәм аналық жүрегім дүрсілдеп қоя берді...
Сүйкімді, ақылды, дарынды, кішкентай ғана Алуа өзінің «Жауқазын жырым – жан сырым» атты тұңғыш жыр жинағын тарту етті. Бір-екі жырын оқып берді. Әсіресе, мына жарық дүниеге әкелген ата-анасына арнаған «Қос қанатым» деген өлеңін ерекше тебіреніспен оқыды.
Бірде «поэзия тек қана ішкі дүние ғана емес, адам жанының алаулаған алтын жалыны» деген ойды оқығаным бар еді. Мен Алуаның жанарынан «алаулаған жалынды», бойынан бұғып жатқан ерекше талантты байқадым. Бұл қасиет оның киелі, қасиетті топырақта туғанынан болса керек. Өлең туралы ақын Қадыр Мырзалиев: «Өлең деген – ой мен сезімнің ар жағы» деген болатын. Жас болса да ойлы дүние жазып, қара сөзге құмартып, балаң сезімін ақ қағазға түсіріп, әдебиет айдынына ақ желкенімен жол салған талантты қызымыз, ең бастысы, Өлең қасиетін ұғынып, Өлең құдіретін сезінсе дейміз.
Енді Алуа Асқар туралы аз-кем тоқталып өтсем.
Ол 2003 жылы жазиралы Жаркент жерінде, жеті ғасырлық тарихы бар Әулиеағаш ауылында дүниеге келген. Қазір Әулиеағаш орта мектебінің 9-сыныбын аяқтады. Озат оқушы республикалық «Нұрлы жастар – болашаққа жол бастар» атты балалар мен жасөспірімдер арасындағы көркемсөз байқауының (1-орын), облыстық «Абай оқулары», «Жүйріктен жүйрік озар жарысқанда», «Мәңгілік ел – ұлт мұраты», «Орбұлақ – жүрегімде» байқауларының (І және ІІІ дәрежелі диплом) облыстық, аудандық мүшәйралардың, «Жас ақын» аталымының жеңімпазы.
Алуаның арманы – журналист болу. Сөз арасында ұяң қыз: «Болашақта қалам ұстап жүрген аға-әпкелерімнің жолын қуып, ана тіліміздің баға жетпес байлығын, сөз құдіретін жүрегіммен елге жеткізетін журналист болғым келеді», – деп қалды. Таудай талабы бар қызымыз қазірден бастап жүрек қалауымен киелі сөз құдіретімен байланысты мамандыққа дайындықты бастап та кетті. Сәттілік болсын! Өлеңдері жайлы талдау жасау – алдағы күннің еншісінде. Дарынды қыз Алуа Асқардың алғашқы қадамына ақ жол тілей отырып, оқырман назарына жырларын ұсынайық.
Гүлбақыт Қасен,
ақын
