"СЫБАҒА" СЕРПІН БЕРДІ

Уақыты: 21.01.2019
Оқылды: 1367
Бөлім: ОН САУСАҚ

Бүгінде Алакөл ауданында 64904 мүйізді ірі қара басы тіркелсе, оның 15100-і, яғни 23 пайызы асыл тұқымдылар санатына жатады. Әсіресе «ангус», «герефорд», «қалмақ» тұқымды мүйізді малдың санын еселеу бойынша көптеген жұмыс атқарылып жатыр. «Арқарлы – Майбүйрек» ЖШС мен «Шынжылы» шаруа қожалығы алғашқы аталған екі асыл тұқымды мал басына басымдық берсе, «Орынбеков Нағашбек» ШҚ «қалмақ» тұқымын өрбітіп, өсіруде.

2003 жылы құрылған «Орынбеков Нағашбек» шаруа қожалығының төрағасы Дидар Нағаш-    бекұлының айтуынша, ол алғашында жергілікті «ақ бас» және «Алатау» тұқымды ірі қараны өсіре бастайды. Кейін «Сыбаға» бағдарламасы бойынша 180 бас «герефорд» тұқымды Зеңгібаба төлін алады. Бірақ бағып-қағудағы қиындық пен төл алу науқанындағы жоспардың ойдағыдай орындалмауына байланысты ғалымдар, ветеринар мамандар, сондай-ақ, алматылық «Асыл тұяқ» фирмасымен ақылдаса келіп «қалмақ» тұқымды ірі қара бағуға тоқталады. 
Өмір сүру ұзақтығы, дене тұрқының ірілігі, төзімділігі мен әртүрлі табиғат жағдайына тез бейімделу қабілеті оларға Алакөл топырағына тез сіңісуге мүмкіндік берді. Бір айта кетерлігі, «қалмақ» тұқымды сиырлар 58 пайызға дейін ет беріп, тез май жинайды, аз уақытта семіреді. Оған алғашында алынған 20 бас малдың 98 пайызының төлдеп, өсім беруі дәлел. Сондықтан да «Сыбаға» бағдарламасы негізінде «Орынбеков Нағашбек» ШҚ мен өзге де 3 шаруа қожалығы «Ауылшаруашылығын қаржылай қолдау қоры» АҚ арқылы 170 млн. теңгеге Ресей Федерациясының Ростов облысынан 268 бас «қалмақ» тұқымды ірі қараны сатып алды. Қазіргі уақытта аталған түліктер карантинде ветеринарлық тыңғылықты тексеруден өтуде. Жоспар бойынша жұмыстың қарқынды жалғасуы үшін қажетті мал санын алып қалып, қалғанын қызығушылық танытып отырған көршілес аудан шаруаларына сатуды көздеуде. 
Одан бөлек, шаруа қожалығының иелігінде 250 гектар қоршалған жайылымдық жер бар. Жылдың көктем, жаз, күз мезгілдерінде ірі қаралар осы аумақта ет жинаса, қысты егін даласында арнайы өсірілген азықпен өткермек. Өткен жылы 150 гектар қара бидай, 72 гектар арпа, 200 гектар жаздық және 67 гектар күздік бидай егіліп, орташа есеппен әр гектардан 14-16 центнерден өнім жиналған. Сондай-ақ, әрқайсысы 250-300 келі салмақ тартатын 3 мың шөп орамдары дайындалған. Бұл қысты қиындықсыз еңсеруге толықтай жетеді. 

Алмат ЕСЕНБЕКОВ
Алакөл ауданы