Оқи отырыңыз
Валентин күні — әлемнің көптеген елдерінде ғашықтар күні ретінде тойланатын мереке. Әсіресе жастар арасында танымал болған бұл мейрам сүйіспеншілік пен махаббаттың символына айналды.
Аталмыш мерекені кейбіреулері көпшіліктен естігені бойынша «ғашықтар күні» ретінде тойласа, енді біреулері тіпті анық-қанығын білмесе де атап өтуге тырысады.
Валентин күнінің тарихы орта ғасырларға дейін барады. Бұл күні ғашықтар бір-біріне сыйлық пен құттықтау жолдайды, гүл мен ашықхат сыйлайды. Бұл күннің түп тамыры католиктік шіркеудің Әулие Валентинді еске алу күнінен шыққанымен, оның мәдени мәні уақыт өте келе махаббат пен романтиканың символына айналды.
Әулие Валентин туралы аңыздарға сәйкес, ол Рим императорының әміріне қарамастан, ғашықтарға үйленуге көмектескен діни қызметкер болған. Бұл ісі үшін император оған өлім жазасын берген. Осылайша, Әулие Валентин махаббат үшін күрескен адам ретінде тарихта қалған.
Қазақ халқының мәдениетінде махаббат пен ғашықтық сезімдері аса жоғары бағаланады. Бірақ, бұл сезімдер мен қарым-қатынастар дәстүрлі түрде әр түрлі жолмен өрнектеледі. Қазақ халқы үшін махаббат, сыйластық, адалдық пен отбасы — аса маңызды құндылықтар. Қазақ халқының ұлттық дәстүрлерінде махаббатқа деген құрмет ерекше орын алады. Мысалы, құда түсу, сырға салу, қыз ұзату, келін түсіру сияқты дәстүрлердің астарында қаншама мән-мағына жатыр. Екі жастың бір-біріне деген сезімдері мен құрметі, екі әулеттің сыйластығы аса көркем түрде көрсетіледі. Бұл дәстүрлерде махаббаттың мәні тек бір күнмен шектелмей, өмір бойы сақталып, бір-біріне деген адалдық бір кешетін ғұмырының соңына дейін болу керек дегенді білдірсе керек.
Неліктен қазақ халқы Әулие Валентинді тойламайды?
1. Салт-дәстүр, ұлттық құндылықтар
Қазақ халқының бай әрі терең мәдениетінде өзіне тән дәстүрлер мен мерекелер бар. Ұлттық мейрамдар, мысалы, Наурыз мейрамы, Қыз ұзату, Тоқым қағар секілді салттар, махаббат пен сыйластықтың өзіндік көріністері ретінде бағаланады. Сондықтан шетелдік, әсіресе, Батыс елдерінен келген жаңа мерекелер, соның ішінде Әулие Валентин күні, қазақ қоғамында өз орнын толық таба алмайды.
2. Діни және ұлттық наным-сенімдер
Әулие Валентин күні христиан дінімен байланысты. Сол себепті де, қазақ халқының болмысына жат. Қазақтардың көпшілігі ислам дінін ұстанады, ал бұл діннің дәстүрлері мен әдет-ғұрыптары өз алдына ерекшеліктерге ие. Әулие Валентин күнінің діни астары мұсылман халқының сеніміне қайшы келеді.
3. Коммерциялану
Әулие Валентин күні соңғы жылдары коммерциялық мерекеге айналғаны белгілі. Әлеуметтік желілер мен жарнамалар арқылы осы күнді атап өту міндетті екендігі туралы пікір қалыптасты. Гүл мен қымбат сыйлықтар, әшекей-бұйымдар дәл осы күні берілу керек деген түсінікті санаға әбден құйды.
Әсіресе жастар осы күні сыйлық сатып алып, бір-біріне бағалы заттар таратуды құп көиеді. Алайда, бұл мейрамның түп-тарихын ешкім біле бермейді.
Қазақ халқының мәдениеті мен дәстүрлері махаббатты, адалдықты және құрметті ашықтан-ашық тойлау тәсіліне емес, күнделікті өмірде, отбасы мен қоғамда көрсетуге бағытталған. Қазақ халқының түсінігінде ерлі-зайыптылар бір-біріне деген махаббатты, сүйіспеншілік пен ыстық лебізді күнделікті көрсету керек деп есептелінеді.
Материал 7-su.kz сайты тапсырысы бойынша
ЖИ-дың көмегімен редакцияланып дайындалды
Фото: Caravan.kz
