Қонақ келсе есікке,
Жүгіріп шық, кешікпе.
Қарсы алмасаң қонақты,
Кесір болар несіпке, – деген Бөлтірік шешеннің бірауыз өсиетінен қонақ атаулының қазақ үшін өте сыйлы да қымбат, ардақты екенін аңғарамыз. Иә, есігінде құлып тұрмайтын қазақ келген адамды құт тұтып төріне шығарған. Тәтті мен дәмдісін алдына тартқан. Пейілі түскен адамға арнайы сый-сияпатын ұсынып, қуыс үйден құр шықпа деген тәмсілді ұстануының өзі тектілік болса керек. Қазір де бұл үрдіс қасиетті халықтың бойынан кетпеген.
Үйіне келген қонақты құшақ жая қарсы алатындардың қарасы көп қазірде. Бар дәмдісін алдына қойып, ардақ тұтады. Кетерінде қазақтың ырымына сай сый-сияпатын да аямайды. Бірақ қазір қонақтың қолына қандай сый ұсынылады?! Жақында бір танысым қонаққа барып, сыйлық алып қайтыпты. Тарту ретінде көйлек берген екен. Қорабына қарасаң тәп-тәуір дүние. Бірақ ішіндегісін көргенде еріксіз күлдік. Күлкінің себебі, жейденің мойын өлшемі 44, көлемі кең, иығы кішкене, етегі шонтайтып қып-қысқа болып тұр. Күлдік деймін-ау ол күлкінің астарында ыза тұрды. Бұған кім кінәлі? Осылай сын көтермейтін тауар арқылы өз кәсібін дөңгелетіп жүргендерге неге жол беруіміз керек?! Бұл сонда өз-өзімізді өзгелерге мысқылдатып қойғанымыз ба? Досыма сый берген үй иесінің өзі де қандай зат алғанын білмейді, мүмкін оған да біреу сый ретінде берген болар. Біздің қазақ осындай аңғал мінезімен сапасыз дүниеге душар болуда. Ойланайық ағайын, ойға алайық!
Құралбек СӘБИТОВ