Шынықсаң, шымыр боласың: Бұқаралық спорттың маңызы

Уақыты: 23.02.2025
Оқылды: 1917
Бөлім: ДЕНСАУЛЫҚ

Қоғамның әл-ауқаты тікелей халықтың денсаулығына байланысты. Бұқаралық спорт – денсаулықты нығайтудың, өмір сүру сапасын жақсартудың және әлеуметтік белсенділікті арттырудың тиімді құралы. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ДДСҰ) мәліметінше, дене белсенділігі жеткіліксіз адамдар жүрек-қан тамыр ауруларына 30% жиі шалдығады. Сондықтан мемлекет бұқаралық спортты дамытуға ерекше назар аударып, халықтың спортқа деген қызығушылығын арттыру мақсатында ауқымды бағдарламаларды жүзеге асыруда.

Қазақстан Республикасының «Дене шынықтыру және спорт туралы» заңы бұқаралық спорттың инфрақұрылымын дамытуға, азаматтардың спортпен айналысуына жағдай жасауға бағытталған. 2023-2027 жылдарға арналған ұлттық даму жоспары аясында халықтың 50%-дан астамын дене белсенділігіне тарту көзделген.

СПОРТҚА ҚАНША АДАМ ҚАТЫСАДЫ?

Ұлттық статистика бюросының мәліметінше, 2023 жылы Қазақстанда тұрақты түрде спортпен айналысатын халықтың үлесі 42%-ға жетті. Бұл 2019 жылғы 30%-бен салыстырғанда айтарлықтай өсім. Мемлекеттік бағдарламалар мен әлеуметтік жобалардың арқасында ауыл тұрғындары үшін де спортқа қолжетімділік артты.

Салыстыру үшін:
    •    Финляндияда халықтың 66%-ы спортпен шұғылданады;
    •    Германияда бұл көрсеткіш – 60%;
    •    Ресейде – 48%;
    •    Қазақстанда – 42%.

Бұл көрсеткіштер елдегі бұқаралық спорттың қарқынды дамып келе жатқанын көрсетеді.

СПОРТТЫҚ ИНФРАҚҰРЫЛЫМДЫҢ ДАМУЫ

Қолжетімді спорт нысандарының болуы халықтың физикалық белсенділігін арттыруға ықпал етеді. Қазақстанда соңғы жылдары «Баршаға арналған спорт» жобасы аясында 300-ден астам спорт нысаны салынды.

2024 жылы пайдалануға берілген спорттық нысандардың кейбірі:
    •    Астана – көпфункционалды «Жастар» спорт кешені
    •    Алматы – Алатау ауданындағы жаңа велотрек
    •    Шымкент – модульдік спорт залдары желісі
    •    Өңірлерде – 150-ден астам ашық спорт алаңы

Қосымша «Аула клубтары» жобасы іске қосылып, балалар мен жасөспірімдер үшін тегін спорт секциялары ұйымдастырылды.

ҚОҒАМДЫҚ СПОРТТЫҚ ІС-ШАРАЛАР

Бұқаралық спортты дамыту үшін жаппай іс-шаралардың маңызы зор. Қазақстанда жыл сайын ірі спорттық жарыстар мен акциялар өткізіледі.

Белгілі марафондар мен веложарыстар:
    •    «Almaty Marathon» – 15 000-нан астам адам қатысады
    •    «Burabike Fest» – қайырымдылық веложарысы
    •    «Astana Half Marathon» – ауқымды жүгіру шарасы

Сонымен қатар, жергілікті әкімдіктер мен ұйымдар шағын футбол, баскетбол, жеңіл атлетика және ұлттық спорт түрлерінен турнирлер өткізеді.

ЖАСТАР МЕН БАЛАЛАРҒА ҚОЛЖЕТІМДІЛІК

Жастарды спортқа тарту – маңызды басымдықтардың бірі. Қазақстанда 6 жастан 18 жасқа дейінгі балалардың 70%-ы мектеп бағдарламасы аясында спортпен айналысады. Дегенмен, бұл көрсеткішті арттыру үшін қосымша спорттық секциялар ашу, жаттықтырушылар санын көбейту және мектептерде спорттық жабдықтарды жаңарту жұмыстары жалғасуда.

2024 жылы:
    •    1 500-ден астам мектепке спорт жабдықтары берілді
    •    500-ден астам тегін спорт секциясы ашылды
    •    «Болашақ чемпион» бағдарламасы аясында 10 000 бала тегін жаттығу мүмкіндігіне ие болды

Бұл шаралар жас ұрпақтың спортқа деген қызығушылығын арттырып, салауатты өмір салтын қалыптастыруға ықпал етеді.

СПОРТТЫҢ ҚОҒАМҒА ӘСЕРІ

Бұқаралық спорттың дамуы қоғамның жалпы әл-ауқатын жақсартады. Белсенді өмір салтын ұстанатын адамдардың еңбек өнімділігі жоғары, ауруларға төзімділігі мықты келеді.

ДДСҰ зерттеулері көрсеткендей:
    •    Тұрақты физикалық белсенділік жүрек ауруларының қаупін 30%-ға төмендетеді
    •    Дене жаттығулары стресс деңгейін 25%-ға азайтады
    •    Белсенді өмір салты жұмысқа қабілеттілікті 20%-ға арттырады

Қазақстанда қабылданған мемлекеттік бағдарламалар халықтың спортқа деген қызығушылығын арттырып, салауатты ұлт қалыптастыруға негіз қалайды. Бұқаралық спорттың дамуы – әрбір азаматтың денсаулығы мен өмір сапасын жақсартуға бағытталған маңызды қадам.

Жетісу-Ақпарат
Фото: egemen.kz