Оқи отырыңыз
Жетісу жеріне Татарстан Республикасының Президенті Рустам Нұрғалиұлы Минниханов сапарлап келді. Облыс әкімі Амандық Баталовтың қабылдауында болып, облыстық әкімдіктің ғимаратында және Тіл сарайында өткен кездесулерге қатысып, өлкеміздің тыныс-тіршілігімен танысты.
Өз сөзін «Қош келдіңіздер!» деп бастаған облыс әкімі Амандық Баталов меймандарды облыс экономикасымен, Жетісу жерінің ерекшеліктерімен таныстырып өтті. Оның ішінде қант зауыты мен елімізде теңдессіз аккумулятор зауытын ерекше айтып өтті. Амандық Ғаббасұлы қазақ-татар достығы турасында сөз қозғап, облысымызда 104 ұлттың өкілі тұратындығын жеткізді. Және өз тарапынан жасалған шақыртуды қабыл алғаны үшін Татарстан Президентіне алғыс білдірді.
Өз кезегінде Татарстан Республикасының Президенті Рустам Минниханов: «Еліміз Ресей Федерациясы бойынша сауда-саттық, өнеркәсіп өнімі бойынша алдыңғы қатарда. Үш қант зауыты жұмыс істеп тұр. Соңғы жылдары құс етін және шошқа етін дайындайтын зауыттарды іске қостық, әлі де қосамыз. Ауылшаруашылығына қатты көңіл бөліп отырмыз. Соның ішінде соя мен жүгері өсіруге ден қойдық. Өнімді қайта өңдеу жұмыстарына 23 миллион рубль жұмсалды. Бүгінде жарты миллион тонна пластмасса өндірдік. Татарстанда пластмассаның пропилен, АБС-пластик, т.б. түрлері өндіріледі. Біздің өнімнің 50% экспортталады.
Бірінші президентіміз Минтимер Шаймиев пен Нұрсұлтан Назарбаевтың бастамасымен басталған ынтымақтастығымыздың өз жалғасын тауып жатқанына қуаныштымын. Бұйыртса, алдағы уақытта өзіңізбен бірлесіп біраз істі атқаратындығымызға сенімдімін, – деп сөзін түйіндеді. Амандық Ғаббасұлы инвестиция тарту, ынтымақтастық туралы ой қозғап, келешекте татар елімен сауда-саттықты нығайту жоспары барлығын жеткізді.
Тіл сарайында жалғасқан кездесудегі әңгіме облысымыздағы татар ұлты өкілдерінің жағдайы мен тұрмысы, білімі мен мамандығы бағытында өрбіді. Татарстан Президенті Рустам Минниханов Амандық Ғаббасұлына Біржан сал мен Ақын Сара айтысының Татарстан архивіндегі сақталған жазбасының электронды нұсқасымен қатар кітабын сыйға тартты.
Кездесуді Амандық Баталов ұлы Абайдың: «татарлар солдатқа да шыдайды, кедейлікке де шыдайды, қазаға да шыдайды, молда, медресе сақтап, дін күтуге де шыдайды. Еңбек қылып мал табудың жөнін солар біледі, салтанат әсемдік те соларда», – деген ойлы сөзімен түйіндеді.
***
Татарстан Президенті Рустам Минниханов бастаған бауырлас елден келген құрметті қонақтар жазиралы Жаркент өңіріне түс әлетінде тікұшақпен ұшып жетті. Құрметті қонаққа алдымен атағы жер жүзіне таныла бастаған, екі ел шекарасының ортасында орын тепкен теңдесі жоқ «Қорғас» шекара маңы ынтымақтастығы халықаралық орталығының» құрылысы мен қызметі таныстырылды. Бұдан соң облыс әкімі Амандық Баталов бастаған кортеж орталықтың Қазақстан тарапының «Самұрық» атты бас алаңына келді.
Шетелдік қонақтарға орталықтың жұмысы мен қызметін «Қорғас» шекара маңы ынтымақтастығы халықаралық орталығы» АҚ президенті Қаһарман Жазин таныстырды. Таныстырушының айтуынша, бұл орталық Қазақстан Республикасы мен Қытай Халық Республикасы шекарасының шектес аймағында орналасқан қазақ-қытай бірлескен жобасы. Жалпы ауданы 560 гектар жерді қамтиды. Орталық екі бөліктен құралған, Қазақстан жағы – 207 гектар, Қытай жағы – 343 гектарға орналастырылған. Бұл жоба Қазақстан мен Қытай Халық Республикасы арасындағы шекаралық сауда-экономикалық, ғылыми-техникалық, мәдени байланысты дамыту мақсатында, ҚР Президенті Н. Назарбаевтың 2002 жылдың 22–25 желтоқсанында Қытай еліне ресми сапары кезіндегі Мемлекет басшыларының бастамасы бойынша жүзеге асырылып келеді.
Шекараға шектес аймақта әріптестікті дамыту мақсатының басты қағидасы – Қазақстан, Қытай және өзге үшінші мемлекеттердің азаматтарының шекара аумағында 30 тәулікке дейін визаны рәсімдеусіз еркін жүріп-тұруына мүмкіндік жасау.
«Қорғас» шекара маңы ынтымақтастығы халықаралық орталығы» жобасы бойынша Қазақстан жақта 56 инвестициялық нысан құрылысы жоспарланған, атап айтқанда орталық алаң, қолөнершілер қаласы, конгресс-холл, 4 сауда галереясы, ашық базар, сауықтыру кешені, сауда орталығы мен 3 сауда үйі, тағы басқа құрылыс нысандары бар. Қазір бұл орталыққа күнделікті 1200-ден 1800-ге дейін, ал демалыс және мейрам күндері 2000-ға дейін адам сауда-саттық жасап, келіп-кетіп жүр.
Бүгінде бұл орталық әлемде теңдесі жоқ жаңа жоба. Ол өндірістік, көліктік әлеуетке капитал жұмсауға, шағын және орта бизнесті барынша табысты етуге кеңінен мүмкіндік береді. Біздің инвестициялық саясатымыздың басымдылығын арттырып, бәсекеге қабілетті тауарлар мен қызметтерді дамыту және құру, сондай-ақ олардың әлемдік нарықтағы белсенділігін арттыруға жағдай жасайды.
Татарстаннан келген қонақтарға бұдан кейін «Құрғақ айлақ» жұмысы мен жалпы «Қорғас – Шығыс қақпасы» арнайы экономикалық аймағының бүгінгі тіршілігі көрсетіліп, болашақта атқарылар жоспарлы жобалар таныстырылды.
Болашақ «Қорғас – арнайы экономикалық аймағы» кешенді бірнеше бөлімнен тұратын болады. Мысалы, мұнда үлкен транспорт терминалы, сауда көрмесі, келген адамдар ашық аспан астына шықпай жалғастыра аралайтын сауда павильондары, бір мезетте 5 мың адам қабылдайтын мүмкіндігі бар қонақүй кешені жасалады. Шекаралас мемлекеттердің қаржы және өндірістік ұйымдарының ірі халықаралық кездесулерін, конференцияларын, симпозиумдарын өткізуге арналған орындар салынбақ. Сол сияқты офистер, мейрамханалар, казино, кинотеатр, 100 мың адам қоныстанатын көпқабатты тұрғын үйлер, мектеп, балабақша, басқа да келушілер демалатын орындар жасау жобаланған.
Аймақ құрылысы 2014 жылдың шілде айының басында Үкіметтің «Үдемелі индустриалдық-инновациялық даму» мемлекеттік бағдарламасының алғашқы жартыжылдықта жүзеге асқан жұмыстары жөнінде Елбасына телекөпір арқылы есеп беру мерзімінде Нұрсұлтан Әбішұлының қолдап, қуаттауымен бастау алған болатын. Мұндағы 129 гектар аумаққа салынған «Құрғақ айлақтың» еліміздің экономикалық дамуы мен халықаралық транзиттік әлеуетінің артуына қосар ықпалы ерекше. «Құрғақ айлаққа» Қытай мемлекеті тарапынан тар танапты 3, Қазақстан тарапынан кең жолақты осынша теміржол желісі тартылып, бір-бірімен жүк алмасуда. Сол сияқты бұл аймақта «Құрғақ айлақпен» жапсарластырып 225 гектар аумаққа логистикалық орталық жасалып, ондағы қоймаларда мыңдаған тонна жүк сақталып, сан тарапқа аттандырылуда. Сонымен қатар, 224 гектар жерге индустриялдық аймақ жасауға қазір орын дайындалуда. Яғни бұл арнайы экономикалық аймақ қуатты өндіріс орындарының өркендеуіне де жол ашпақ. Құрылыс жұмыстарына бастапқыда жалпы 77 миллиард 280 миллион теңге жұмсалатын болса, оның 36 миллиард 848 миллион теңгесі республикалық бюджеттен, 40 миллиардтан астамы «ҚТЖ» ҰК» АҚ есебінен қарастырылады. Осы алып құрылыстың бәрі айналасы екі-үш жылда толық қуатында іске қосылып, мұнда қазіргі болжам бойынша 30 мыңнан астам адамға жұмыс орны ашылмақшы.
Халықаралық ерекше жоба жайының Татарстан Президентін қызықтырғаны даусыз. Татарстанның астанасы Қазан қаласы арқылы өтетін жаңа заманда жаңғырған Ұлы Жібек жолының негізі «Батыс Еуропа-Батыс Қытай» транзиттік теміржолы мен автодаңғылының Қазақстан мен Татарстанның экономикалық байланысын арттыратынына қонақтар көз жеткізіп қайтты.
Серік ҚАНТАЙ,
Мырзағали НҰРСЕЙІТ.
