Ақиқат қашанда ашылуы тиіс. Әділдік үшін. Адалдық үшін. Кеңес заманында көп жұрттың барды жоқ деп, жоқты бар деуіне тура келді. Алайда, жақынына жанашырлық болмады ол тұста. Себебі, партия айтты, айтқаны орындалды деген бұлжымас қағидамен өмір сүрдік. Бірақ, ақиқат алдаспандай дүние, қында жатпайды, жарып шығады. Оның айқын дәлелі – Рахымжан Қошқарбаев турасындағы шындық.
70 жыл коммунизмді дәріптеп келген Кеңес үкіметі сол дәуірдің тұлғаларына Екінші дүниежүзілік соғыста Рейхстагқа ту тіккен М. Кантария мен М. Егоров деп таныстырды. Санасына сіңірді. Ал, шын мәнінде оқпаннан ұшқан зымыранға қарамай, от пен ажал арасында арпалысқан қазақтың ақмаңдайы Жеңіс туын фашизм ордасының қақ маңдайына қадаған еді. Алайда, бұратана халықтың үстем һәм бірінші болуын қаламаған шовинистік көзқарастағы компартия өкілдері қазақтың өз батырлығын өзіне қимады. Қимады емес, бұйыртпады. Сталиннің қандасы Кантарияның қанжығасына байлады.
1945 жылы 3 мамырда «Воин Родины» майдан басылымы алғаш рет: «Отан олардың есімдерін құрметпен хабарлайды: Проватов, Булатов, Сорокин, Рақымжан Қошқарбаев… Совет батырлары, халықтың озық ұлдары! Батырларға даңқ!» деп жазды. Алайда, кеңес дәуірінде осы төртеу емес, Мелитон Кантария ғана ұлықталды. Құрметтелді. Орден мен медальға көмкерілді. Кеңес Одағының Батыры атағын берді. Есесіне, Кеңес Одағының тағы бір батыры Иван Клочков «Мы штурмовали Рейхстаг» (1986 жылы жазылған) кітабында «Алғаш болып колоннаға (автор. Рейхстаг төбесіне) қызыл жалауды лейтенант Рахымжан Қошқарбаев ілді» деп тайға таңба басқандай жазды. Ал, белгiлi жазушы Борис Горбатов: «Герой штурма Берлина» деген естелiгiнде: «Пора кончать сравнивать наших войнов на орла и беркута. Какой орел, беркут может сравняться на казаха Кошкарбаева, который на моих глазах водрузил Знамя Победы над Рейхстагом, несмотря на сильный и ураганный огонь немцев», – деп жазды. Орыс жазушысының сөзін дәл сол қалпында беруіміздің себебі бар. Ондағы сөздің мәнін бұзбайық, дәнегін бүлдірмейік деп тура қалпында көрсетіп тұрмыз.
Ұлы Жеңістің 20 жылдығында соғыс ардагерлері Мәскеудегі шеруге қатысуға шақырылыпты. Грузин Кантария 150-ші дивизияның Рейхстагқа тігілген туын ұстап Қызыл алаңға шығады. Қазақтың қайсар ұлы «жалған батыр» қолынан туды жұлып алып: «Бұл туды Рейхстагқа бірінші мен тіккенмін», – деген екен. Мұны батыр бабамыз өзі жазып қалдырған екен.
Рахымжан Қошқарбаев қазақ елі өз тәуелсіздігін алғаннан кейін 2001 жылы «Халық Қаһарманы» атағын алды. Өзі дүниеден өткеннен кейін ғана. Дейтұрғанмен әлі де ресейлік басылымдар, ақпарат көздері Егоров пен Кантарияны «Жеңіс туын тікті» деп дәріптейді. Бірақ, РФ Сыртқы істер министрлігі Р. Қошқарбаев пен Булатовтың жеңіс туын тіккенін ердің жанашырларының араласуымен мойындап, қанша жылғы ақиқатқа көз жеткізді. Соның өзінде Егоров пен Кантария 30 сәуірде ту тікті деген еді. Қалай болғанда да батыр бабамыздың ерлігі мойындалуы тиіс, ұрпақ Рахымжан Қошқарбаевты ұлықтауы міндет.
Дастанбек САДЫҚ
