Әрбір ата-ана бауыр еті баласының ел қатарлы өмір сүріп, құрбы-құрдастарының қатарында жарқырай күліп жүргенін қалайды. Мүгедек сәбидің де тіршіліктің қызығын көруге, өмірді лайықты сүруге қақысы бар. Ондай ерекше балалар тәлім-тәрбие мен баршаның қолдауын сезінуі тиіс. Сонда ғана отаншыл, мемлекетшіл азаматтардың қатары толыға түседі.
Дәл осы мақсатта жұмыс істейтін мекемелер елімізде көптеп саналады. Солардың қатарында Балпық би кентінде орналасқан облыстық жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар басқармасының мүмкіндігі шектеулі балаларға арналған «Үміт» күндізгі болу орталығы» коммуналдық мемлекеттік мекемесі бар.
Онда Көксу ауданының ауылдарынан келетін 48 бала ұстаздардың тәлімін көріп, арнайы мамандардың көмегін алады. Мекеме директоры Шара Сайлаубайқызының айтуынша, коммуналдық мемлекеттік мекеме 2010 жылы 9 желтоқсанда облыс әкімінің қолдауымен ашылған. Мүмкіндігі шектеулі балаларға арналған «Үміт» күндізгі болу орталығы тірек-қимыл аппараты бұзылған және психоневрологиялық дертке шалдыққан 1,5 жастан 18 жас аралығындағы балаларға қызмет көрсетеді.
– Орталыққа мүмкіндігі шектеулі балалар екі диагнозбен алынады. Диагноздар психоневрологиялық және тірек-қимыл аппараты бұзылған деп аталады. Сондай-ақ, церебралды сал ауруына шалдыққан 21 бала, психоневрологиялық ауру анықталған 11 бала, Даун синдромымен 12, аутизм синдромымен 3 бала қызмет алса, мүгедектігі анықталған 13 бала бар. Олар жас ерекшелігіне қарай 6 топқа бөлінген. Біздің негізгі мақсатымыз – балалардың даму деңгейін анықтап, әлеуметтік қызмет көрсету. Соған орай қажеттіліктерін ескере отырып, ірі және ұсақ қол моторикасын дамытып, ойын түрлерін ұйымдастыруды, массаж және емдік денешынықтыру жаттығуларын жасауды өткіземіз. Мекемедегі 64 қызметкер аудан орталығы мен ауылдардан келетін балаларға әлеуметтік қызмет көрсетеді. Балаларды арнайы 4 автокөлік тасымалдайды. Орталыққа келетін балаларды аптасына 3 күн Талдықорған қаласындағы орталық бассейнге, 2 күн иппотерапияға апарамыз, – деген директор Шара Бәзілова бала мүгедектігінің көбеюіне көптеген себеп бар екенін атап өтті. Оның қатарында жүктілікті жоспарламау, экология, аяғы ауыр кезде түрлі ауруға шалдығу секілді негізгі себептер бар.
Балаларының «Үміт» орталығына барғанын құптайтын ата-аналар орталық мамандарына ризашылық білдіріп, әртүрлі мәдени шараларға қатысып отырады. Осындай қолдаудың арқасында балалар спорттық жарыстардан, өнер байқауларынан жүлделі орын алып, әке-шешелерінің қуанышын еселей түсуде. Орталыққа 4 жасар сәбиін әкеліп жүрген Шекер Ғұсман есімді ана қызының тілі шықпағанына алаңдайды. Осыған орай дәрігерлердің нұсқауымен келіп, логопед мамандардың көмегіне жүгініпті. Қысқа уақыттың ішінде Аймейірім Уәлиханқызы кәдімгідей сөйлеп, түрлі сөздер айта бастаған.
Мамандардың тәлім-тәрбиесін көріп, өмір жолына қадам басқан балалардың арасында «Үміт» күндізгі болу орталығына массаж жасайтын маман болып оралған Ерасыл Бағланұлы ерекше балалардың аяқ-қолын уқалап, түйілген бұлшық етті жұмсартуға көмектеседі екен. 27 жастағы жігіт Талдықорғандағы медициналық колледжді бітіріпті.
– Бұл жерден жаным, көңілім рахат алады. Яғни, менің жасаған массажым арқылы бір баланың бойына сенім ұяласа үлкен жеңіс деп есептеймін. Қолын көтере алмайтын бала білегін жоғары созса, тік отыра алмайтын сәби жамбасымен жайғасуды үйренсе мен үшін мол жетістік. Осы орталыққа оралып, бала денсаулығына үлес қосқаныма қуаныштымын. Мен де осы орталық мамандарының көмегін көрдім. Сондықтан оған қайта оралып, өз үлесімді қосуға талпынуым үлкен қадам болды, – деген Ерасыл Нұрланов былтыр үйленіпті. Үйдегі үш ұлдың үлкені.
1 маусым – Халықаралық балаларды қорғау күніне орай жергілікті демеушілер мүгедек балаларға сый-сияпат үлестіріп, «Үміт» күндізгі болу орталығында тәрбиеленуші сәбилер дайындаған концерттік бағдарламаны тамашалады. Жеткіншектер жүзіндегі қуаныш мерекелік шараға қатысушыларды шарпып жатты.
Мәди АЛЖАНБАЙ
Көксу ауданы