Есірткінің зардабы ауыр. Бұл – бүгінгі қоғамның дерті. Еліміз есірткіні қолдану жағынан әлемдегі 10 елдің көшін бастап тұрғаны жанымызға батады.
Бейресми деректерге сүйенсек, 18 мың 300 есірткіге тәуелді азамат тіркелген. Олардың басым көпшілігі жасөспірімдер мен кәмелетке толмағандар. Мемлекет тарапынан бұл бағытта түрлі жұмыс жүзеге асырылса да бұл індеттің тамыры кесілер емес.
Зерттеушілер есірткіге ең тәуелді топ деп жасөспірімдерді анықтаған. Себебі адамның тұлғалық қалыптасу, өзін-өзі тану, ересек өмірге аяқ басу уақыты дәл осы шақта жүзеге асады. Көп жас «Мен кіммін?», «Менің орным қайда?», «Өзгелерден қалай ерекшеленемін?» деген сауалмен оңашада арпалысатыны анық. Бұл – өтпелі кезең. Психолог мамандар дәл осы шақта жасөспірімдерде психологиялық тұрақсыздық орын алатынын айтады. Эмоциялық күйзеліс, түрлі отбасылық мәселе жастардың есірткіге бір қадам басуына жетелейді. Осылайша жас буын арасында есірткі тұтыну «сәнге» айналуда.
Бүгінгі таңда жастар есірткіні тек тұтынып қана қоймай, оны жеткізу қызметтерімен де айналысуда. Кейінгі жылдары ғаламтор арқылы есірткі сату мен тарату тым қарқын алуда. Әлеуметтік желіде есірткі сатушылар заңсыз жарнама жүргізеді. Көбіне бейнелер немесе сілтемелер арқылы жасөспірмдердің назарын өздері аударады. Жоғары жалақы, жеңіл жұмыс туралы жарнама жасап, жастарды жұмықса шақырады. «Жеткізу қызметін атқарып, қыруар ақша аламыз» деп желпінген жеткіншектер бірден бұл ұсынысты қуана қабылдайды. Осылай жұмысқа шақырып, аталған затты екінші жерге жеткізетін «курьер» ретінде пайдаланады. Ұсынысты қабылдаған кезде өздерінің есірткі тасымалдаушыға айналғанын білмей қалады. Есірткі сатушылар жастардың әлсіз тұсын дәл тауып, заңсыз әрекетке баруға еріксіз итермелейді. Жалған ақпаратқа сеніп, есірткі әлеміне қадам басып, қыруар ақшаны қалтаға басамыз дегендер соңында сан соғып қалады.
Есірткі саудасының жастар мен жасөспірімдер арасында таралуы қоғам үшін үлкен қауіп. Сондықтан жастарға мұндай жағдайдан қалай сақтану керектігін үйрету керек. Жұмыс іздегенде міндетті түрде ресми келісім талап етуі тиіс. Есірткі саудасының қаупі мен салдары жайлы отбасында, мектепте, қоғамда жиі айтылса жастар жаман әдеттен жиренер еді.
Айдана АМАНЖОЛҚЫЗЫ,
І. Жансүгіров атындағы ЖУ студент
Фото: pdo-zhambyl.kz
