"ЕРІКСІЗ БАС ШАЙҚАДЫҚ": ҚАЗАҚ ТІЛІ МӘСЕЛЕСІН КЕЛЕШЕККЕ ҚАЛДЫРМАЙЫҚ

Уақыты: 12.04.2020
Оқылды: 1251
Бөлім: ҰЛТ ҰЯТЫ

Кеңес тұсында ана тіліміз бұрмаланып, орыстану үрдісі алға шықты. Тәуелсіздік алғанымызбен де ел басқарып отырғандар, тіпті, жастар да орысша сөйлеуін азайтпай тұр.

Бірде «Жетісу» телеарнасының бір тілшісі көшеден өтіп бара жатқан қазақ жастарын тоқтатып: «Бұлар кімдер?» – деп С.Сейфуллин, Б.Майлин, І.Жансүгіровті көрсетті. Олар білмейтін болып шықты. Тағы бірде Тәуелсіздік күнін сұрады. Олар иығын қиқаң еткізіп кете барды. Қазақ болып туып, елдің ірі тұлғаларын және қазақ тарихын білмеу деген не сұмдық?! Біз де еріксіз бас шайқадық.

Енді отандық телеарналардың көрсетіліміне тоқталайық. Көптеген арна қазақ сөздерін экранның төменгі жағына орысша жазып қояды. Құдды қазақты емес, орысты аяғансымақ болып. Мәселен, НТК арнасында «погода, среда, далее» деген сөздерді жиі байқаймын. Оны қазақшалап «ауа райы, сәрсенбі, келесі» деп жазса тақиямызға тар келе қоймас, сірә?! Біз айтқан нұсқа бойынша жазылса, өзге этнос өкілдері қазақ тілін тез әрі еркін меңгерер еді.

Жасыратыны жоқ, елімізде «Астана», «Алматы» сынды бірнеше арна таңертеңгілік сағат 6.00 мен 8.00-де және кешкі сағат 18.00 мен 21.00 аралығында қазақша хабар-ошар көрсеткен болады. Қалған уақыттағы көрсетілімнің басым көпшілігі орыс тілінде. Бұл жағын Ақпарат және коммуникация министрлігі елеп-ескеріп, өзгерістер енгізіп, қазақ тілінің мәртебесін асқақтатса деймін.

Олжас Сулейменов бір кездері Алматы атын Алма-ата қылып қайта өзгертуді айтқан еді. Ол кісі Алматы шаһар атына тиіспей, атам заманнан орысша аталып келе жатқан Павладарды – Кереку, Петропавлды – Қызылжар деп өзгерту жағын неге айтпады деген ойда қалдым өз басым. Мұндай істерді осы уақытқа дейін келешектің еншісіне қалдырып болған шығармыз. Осы жағын ойланайық.

Қандай олқылықтың да орнын толтыруға болады. Ең бастысы – ұлтымыз қазақылықты сақтап, кемшілікке жол бермесе екен. Халық үніне құлақ асу қажет.

Ахат ҚАНАҒАТҰЛЫ

Алматы облысы

Сурет ғаламтордан алынды