Әскери прокурордың төрағалық етуімен ведомствоаралық кеңестер өткізіліп, гарнизондағы өзекті мәселелер сараланып, оларды шешуге бағытталған нақты іс-шаралар айқындалады. Әскери мекемелерге тиісті ұсынулар жолданып, олардың орындалуы бақылауға алынады.
Қазіргі таңда профилактикалық жұмыстардың тиімділігін арттыру мақсатында жаңа әдістер мен заманауи технологиялар белсенді қолданылуда.
Мәселен, әскери бөлімдерде құқық бұзушылықтарға, әсіресе сарбаздар арасында әлімжеттікке жол бермеу үшін барлық казармалар мен нысандарда бейнебақылау жүйелері орнатылған.
Сонымен қатар, әскери бөлімдерде «Жауынгерлік дос», «Серіктес», «Пирамида» жүйелері енгізілген. Бұл жүйелер сарбаздардың бір-біріне қолдау көрсетуін, өзара бақылауды күшейтуді және топ ішінде сенімді қарым-қатынас орнатуды көздейді. Әр сарбаздың жанында сенімді серігі болады, олар жұптасып немесе топтасып бір-бірінің жағдайын қадағалайды. Мұндай тәсілдер әлімжеттік пен басқа да заң бұзушылықтардың алдын алуға көмектеседі.
Алматы гарнизонында профилактикалық жұмыстарға әскери полиция бөлімінің заманауи техникалармен жабдықталған арнайы кабинеттері де жұмылдырылған. Бұл жерде әскери қызметшілер заңдық көмек ала алады.
Сарбаздар мен олардың ата-аналары арасында байланыс орнату мақсатында мессенжерлік «чаттар» ашылып, «Отбасымен бейнеқоңырау» қызметі ұйымдастырылған. Мұндай шаралар сарбаздың да, оның жақындарының да көңіл-күйіне оң әсер етеді.
Заң бұзушылықты тек жазалау емес, алдын алу маңызды. Осы бағытта Алматы гарнизонының әскери прокуратурасы және қылмыстық қудалау органдары бірқатар ауқымды жұмыстар атқаруда. Жасырын сауалнамалар арқылы сарбаздар арасындағы көңіл-күй, ішкі ахуал зерттеліп, лудомания, алкоголизм, нашақорлық және суицидтің алдын алу бойынша ақпараттық-түсіндіру жұмыстары жүргізіледі. Күнделікті тексерулер арқылы сарбаздардың дене жарақаттары, жалпы жағдайы үнемі бақылауға алынады. Әрбір жағдайдың мән-жайы толық анықталып, қажет болған жағдайда тиісті шаралар қабылданады.
Бұдан өзге атқарылған жұмыстардың нәтижесі ретінде 2025 жылдың алғашқы үш айында Алматы гарнизоны әскери прокуратурасының қадағалау актілері арқылы 78 миллион теңгеден астам қаражат өндіріліп, оның 6 миллионы мемлекет бюджетіне түсті. 324 мың теңгеге әкімшілік айыппұлдар салынды. Сонымен қатар, заңсыз иемденілген 358 миллион теңгенің мүлкі мемлекет меншігіне қайтарылды. Бұл – әскери прокуратураның жұмысының нақты нәтижесі. Заң бұзушылықтың салдарын түсіндіру мақсатында әскери қызметшілерді сот процестеріне қатыстыру тәжірибесі де қолданылуда. Бұл әдіс – құқықтық мәдениетті қалыптастыруда ерекше рөл атқарады.
Әскери қызметтегі заң бұзушылықтар мен теріс жағдайлардың алдын алу мақсатында сот процестеріне әскери қызметшілерді қатыстыру, оларға жазаның салдарын көрсету жұмыстары жүргізілуде.
Болашақта да әскери қызметшілердің құқықтарын қорғауға, әскери тәртіпті нығайтуға және инфрақұрылымды дамытуға өз үлесін қоса бермек.
А. Ақберген
Алматы гарнизонының әскери прокуроры әділет полковнигі
